Ohm kanunu elektrikte en temel ilişkilerden biridir. Bununla elektrik akımını, elektriğin aktığı ortamın direncini ve bu akışı saglayan voltajı ilişkilendirebiliriz. 

V: Voltaj (Potansiyel farklı da denir, birimi Volt’dur. Bazen “E” ile de gösterilir, bunun nedenini voltaj hakkındaki paylaşımımızda okuyabilirsiniz).

I: Elektrik akımı (birimi Amper’dir)

R: direnç (İngilizce “Resistance” dan gelir, birimi “Ohm” dur.)

olarak, 

I = V / R 

şeklinde yazabiliriz. Burada görüleceği gibi, akım voltaj arttıkça artar, direnç arttıkça düşer. Bu kural 1827 yılında Alman fizikçi Georg Ohm tarafından bulunmuştur. Onun elinde bunu bulmak için akım yada voltaj ölçme aleti bulunmadığını düşünürsek yaptığı işin zorluğu ve önemi daha iyi anlaşılabilir.

Yukarıdaki ilişkiye göre, 1 amper, 1 Voltluk potansiyel farkının 1 Ohm dirençten 1 saniyede geçirebilecegi akımdır. Bu ilişkiyi öğrenirken bir hortumun içinde akan suyu göz önüne getirmek yardımcı olur. Voltajı suyu pompalayan pompanin suyu akitmak icin oluşturduğu basınca benzetebiliriz. Hortumun suyun akışına yaptığı direnci ise iletkenin direncine. Akan suyun miktarını da elektrik akımına benzetebiliriz. Bu durumda pompanın gücü arttıkça, yada hortumun çapı genişledikçe (yani direnç düştükçe) akan su miktari da artacaktır. 

Yukarıdaki ilişki belirli bir sabit durumda olan direnç için geçerlidir, ki bu genellikle sabit sıcaklıktaki olarak algılanır (sıcaklık direnci etkilediğinden). Direncin sabit olmadığı durumlarda ve bazı malzemelerde bu basit doğru orantılı ilişki geçerli olmaz. Bu tip malzemelere ohmik olmayan malzemeler denir. Eğer elektrik alanı çok güçlü ise de bu ilişki geçerli olmayabilir. Sonuç olarak yukarıdaki denklem sadece birçok deneyden sonra bulunmuştur, ama burada da belirtildiği gibi her durumu kapsayan temel bir ilişki değildir. Yinede istisnalar hariç akımı ve voltajı ilişkilendirmek için hemen her yerde kullanılabilir ve bunun içindir ki elektrik ve elektronikte en önemli ve akla ilk gelen denklemlerden biridir. 

Sadece dirençlerin olduğu bir devrede Ohm kanunu, akımın doğru yada alternatif akım olmasına bakılmaksızın yukarıda belirtildiği basit doğru orantılı şekliyle çalışır. Fakat eğer devrede indüktör veya kapasitörler varsa ve alternatif akım gibi zamanla değişen bir akım uygulanıyorsa yukarıdaki şekilde çalışmaz ve farklı ilişkiler söz konusu olur. Diyot ve pil gibi bazı parçalar da Ohm kanununu takip etmezler yani içlerinden geçen akım ile dirençleri doğru orantılı değildir. 

*************

Genel Notlar:

Yukarıdaki yazı da dahil, sitemizdeki paylaşımları yayınlandığımız gün, yayın tarihli olarak kayıt altına almaktayız. Sitemizdeki içeriklerin her hakkı saklıdır ve bunların bizden izinsiz olarak kopyalanması ve / veya başka bir ortamda yayınlanması, ve kişisel bilgilenme amacı dışında kullanılması yasaktır.

Bu sitedeki içeriklerin tümü genel bilgi amaçlıdır ancak yanlışlık yada eksiklikler içerebilirler. Sitemizdeki bilgilerin herhangi bir şekilde kullanımından doğacak her türlü sonucun sorumluluğu yanlızca kullanıcıya aittir.

  direnc, elektrik akimi, ohm kanunu, voltaj